Thema’s
Reclame en voorlichting
De Code stelt regels met betrekking tot reclame voor diergeneesmiddelen en veterinaire verzorgingsproducten. Er gelden twee basisnormen die als volgt kunnen worden samengevat:
- een verbod tot misleiding bij de aanprijzing van veterinaire producten;
- een verplichting om ervoor te zorgen dat de aanprijzing in overeenstemming is met de waarheid en de algemeen geldende normen van goede smaak en fatsoen.
Daarnaast gelden aanvullende regels voor diergeneesmiddelenreclame, zoals het verbod om publieksreclame te maken voor recept-diergeneesmiddelen en de verplichting dat reclame in overeenstemming is met de wettelijke toelating.
Op grond van de Verordening diergeneesmiddelen 2019/6 is reclame voor recept-diergeneesmiddelen uitsluitend toegestaan richting de dierenarts en houders van een kleinhandelsvergunning. Het is daarnaast toegestaan reclame te maken voor immunologische diergeneesmiddelen richting professionele dierhouders.
Positie paraveterinair en andere betrokken personen
Bepaalde personen mogen op grond van de wet beroepsmatig diergeneesmiddelen toepassen en daarmee feitelijk afleveren. Dit betreft de volgende personen:
- dierenartsenassistent paraveterinair (art. 3.1 Besluit diergeneeskundigen);
- embryotransplanteur en/of -winner (art. 3.6 Besluit diergeneeskundigen);
- dierenartsen in opleiding (art. 3.12 Besluit diergeneeskundigen);
- dierverloskundige (art. 7.4 Besluit diergeneeskundigen); en
- castreurs (art. 7.5 Besluit diergeneeskundigen).
De wettelijke bevoegdheid geldt uitsluitend wanneer de toepassing van het diergeneesmiddel wordt uitgevoerd op aanwijzing en onder controle van een dierenarts (artikelen 3.2, 3.7 en 3.12 Besluit diergeneeskundigen) of wanneer de bevoegdheid is beperkt tot diergeneesmiddelen die noodzakelijk zijn in relatie tot een specifieke ingreep (art. 7.4 lid 2 onderdeel c en art. 7.5 lid 2 onderdeel c Besluit diergeneeskundigen).
Met inachtneming van deze beperkingen is reclame voor receptplichtige diergeneesmiddelen richting deze personen toegestaan indien deze op aanwijzing of onder controle van de dierenarts plaatsvindt. Dit betekent dat de reclame zich niet specifiek mag richten op deze personen, maar dat zij wel kennis mogen nemen van reclame die op de dierenarts is gericht wanneer dit op aanwijzing van of onder controle van de dierenarts gebeurt.
Dit betekent bijvoorbeeld dat advertenties voor receptplichtige diergeneesmiddelen kunnen worden geplaatst in vakbladen die zijn bestemd voor dierenartsen en paraveterinairen en de andere betrokken personen. Paraveterinairen kunnen toegang krijgen tot het inloggedeelte op websites met diergeneesmiddelenreclame wanneer de dierenarts waarvoor de paraveterinair werkt, daarmee instemt. Ook reclamemailings (direct mail) kunnen naar het e-mailadres van de dierenartsenpraktijk worden gestuurd of kunnen paraveterinairen materiaal ontvangen van dierenartsbezoekers, ervan uitgaande dat dit plaatsvindt op aanwijzing of onder controle van de dierenarts.
Er mag geen aanprijzing van receptplichtige diergeneesmiddelen plaatsvinden in publicaties die hoofdzakelijk op een van de betrokken doelgroepen is gericht en niet op de praktiserende dierenarts, bijvoorbeeld een studentenalmanak. Dan kan worden volstaan met advertenties over het diergeneesmiddelenbedrijf, zonder dat er direct of indirect reclame wordt gemaakt voor een receptplichig diergeneesmiddel.
Voor vakbeurzen en congressen betekent dit dat in geval van een gemengde doelgroep van dierenartsen en paraveterinairen en andere betrokken personen, de paraveterinairen kennis mogen nemen van de reclame voor receptplichtige diergeneesmiddelen op of in de standruimte van bedrijven, ervan uitgaande dat de aanwezigheid van de paraveterinair op aanwijzing of onder controle van de dierenarts gebeurt.
Het is verboden reclame te maken voor recept-diergeneesmiddelen richting het publiek. Het is echter niet verboden om het publiek voorlichting te geven over recept-diergeneesmiddelen. Doorslaggevend voor het onderscheid tussen reclame en informatie is het aanprijzende karakter van een uiting. Een aantal factoren speelt daarbij een rol. De vraag of een uiting als informatie dan wel als reclame moet worden beschouwd, dient van geval tot geval te worden beoordeeld. Buiten discussie staat dat de vier in de Code (artikel 1.2) genoemde gevallen waar de Code niet van toepassing is, in ieder geval als informatie moeten worden gekwalificeerd. In de Code worden in de “Nadere voorwaarden” voor toegestane publieksinformatie voor receptplichtige diergeneesmiddelen aanvullende eisen gesteld waar de voorlichting aan moet beantwoorden.
Vakbladen en vakbeurzen
Om dit principe te kunnen handhaven, hanteert de CAVP een limitatieve lijst van vaktijdschriften en vakbeurzen waarin/op reclame voor immunologische diergeneesmiddelen is toegestaan. Deze lijsten zijn opgenomen als bijlage van de Code. Om aan deze lijsten te kunnen worden toegevoegd, geldt de volgende procedure:
Procedure aanvraag vakblad of –beurs
Uitgevers van tijdschriften en organisatoren van vakbeurzen kunnen hun tijdschrift resp. vakbeurs aanmelden om te worden opgenomen in de lijst van vakbladen respectievelijk vakbeurzen. De aanvraag kan worden ingediend met behulp van bijgaande formulieren. Bij de aanvraag dient tevens de nodige documentatie te worden toegevoegd over doelgroep/abonneebestand en verspreidingsgebied.
Vakbladen
Vakbeurzen
Aanvragen kunnen worden ingediend bij het secretariaat van de CAVP, ondergebracht bij de Keuringsraad:
CAVP
p/a Keuringsraad Koag/Kag
Postbus 9087
1006 AB Amsterdam
T: +31 (0)20 408 06 86
E: cavp@codeavp.nl
Gunstbetoon
De Code stelt regels over financiële relaties tussen dierenartsen en farmaceutische bedrijven, om te voorkomen dat sprake is van oneigenlijke beïnvloeding van het voorschrijfgedrag van dierenartsen (verbod op gunstbetoon). Het zijn regels met betrekking tot het geven van relatiegeschenken, het bieden van gastvrijheid, het sponsoren van nascholing en andere projecten en het verlenen van diensten.
Regels voor het aannemen van relatiegeschenken
Het aannemen van een relatiegeschenk van een leverancier van diergeneesmiddelen is alleen toegestaan onder de volgende voorwaarden:
- Het geschenk is van geringe waarde (max € 50 incl. btw), en
- Het geschenk is van betekenis voor de beroepsuitoefening (zoals producten die in de diergeneeskundige praktijk kunnen worden toegepast en niet tot de routine praktijkuitgaven behoren of materialen met een informatief of educatief karakter)
- Er geldt een maximum van 3 geschenken per leverancier per dierenarts per jaar.
De beperking geldt niet voor handelspraktijken inzake prijzen, marges en kortingen. Verder geldt een uitzondering voor productmonsters.
Financiële bijdrage om deel te nemen aan een (nascholings)bijeenkomst
Een dierenarts mag alleen een financiële bijdrage voor deelname aan een bijeenkomst (zoals een congres, symposium of nascholing) van een leverancier van diergeneesmiddelen aannemen als:
- De bijdrage voor zogenaamde gastvrijheidskosten (de reis-, verblijf- en inschrijfkosten) strikt beperkt is tot het hoofddoel (d.w.z. het inhoudelijke programma) van de bijeenkomst. Onder verblijfskosten worden verstaan de kosten van eventuele overnachtingen en lunches, diners.
- De kosten voor gastvrijheid redelijk zijn en sociale of recreatieve activiteiten niet worden betaald door bedrijven.
- De locatie van de bijeenkomst gerechtvaardigd is (zowel de plaats als de faciliteiten).
Wanneer zijn kosten redelijk
Voor wetenschappelijke (geaccrediteerde) bijeenkomsten:
- max. € 500 per keer (max. € 1.500 per jaar) of 50% van kosten (als de zorgprofessional zelf ook minimaal 50% betaalt).
Voor een niet-wetenschappelijke bijeenkomst of niet-geaccrediteerde bijeenkomst over diergeneesmiddelen geldt:
- max. € 75 per keer
- max. € 375 per jaar
De afspraken omtrent de gastvrijheid moeten in een schriftelijke overeenkomst worden vastgelegd: Dit is mogelijk in een bevestigingsbrief
Schriftelijke vastlegging is niet verplicht als de vergoeding is beperkt tot de kosten voor deelname (zoals: eten, drinken en parkeerkosten) aan een door de leverancier zelf georganiseerde bijeenkomst en geen reis- en/of overnachtingskosten worden vergoed.
Sponsoring van een bijeenkomst
Bij sponsoring van de organisator van de bijeenkomst gelden dezelfde regels en maxima voor gastvrijheidskosten per deelnemer (berekend over het aantal deelnemers).
Voor wetenschappelijke (geaccrediteerde) bijeenkomsten:
- max. € 500 (max. € 1.500 per jaar).
Voor een niet-wetenschappelijke bijeenkomst over geneesmiddelen of medische hulpmiddelen geldt:
- max. € 75 per keer
- max. € 375 per jaar
Bij sponsoring van bijeenkomsten zijn de genoemde maximumbedragen niet van toepassing als de sponsorgelden alleen worden gebruikt voor algemene organisatiekosten (evt. met tegenprestatie, zoals standhuur) en aan de voorwaarden met betrekking tot programma en locatie wordt voldaan.
Regels voor betaling van verlening van diensten aan bedrijven
In opdracht van leveranciers van diergeneesmiddelen kunnen diensten worden verleend door dierenartsen, bijvoorbeeld het geven van advies, het doen van onderzoek of het geven van lezingen. Betaling voor deze diensten is alleen toegestaan als:
- het doel van de dienst van belang is voor de uitoefening van de diergeneeskunde dan wel een legitiem doel heeft en relevant is voor de leverancier.
- de vergoeding (honorarium en onkosten) in een redelijke verhouding staat tot de verrichte werkzaamheden.
- alle afspraken zijn vastgelegd een schriftelijke overeenkomst, waarin de doelstelling en uitvoering van de dienstverlening helder worden omschreven
Sponsoring van een project
Een leverancier van diergeneesmiddelen kan een project sponsoren, mits:
- de ondersteuning uitsluitend betrekking heeft op voor de diergeneeskundige zorg, innovatieve en/of kwaliteitsverbeterende en/of wetenschappelijke bevorderende activiteiten en/of een algemeen nut beogend doel;
- de ondersteuning plaatsvindt aan een rechtspersoon;
- de bijdrage in verhouding staat tot het beoogde doel van het project;
- de bijdrage niet leidt tot de verplichting bepaalde diergeneesmiddelen voor te schrijven of aan te prijzen;
- de afspraken worden vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst.
Transparantie
Dierenartsen en veterinair-farmaceutische bedrijven werken samen in het belang van een goede diergeneeskundige zorg. Door transparant te zijn over de onderlinge samenwerking, wordt het publiek in staat gesteld kennis te nemen of sprake is van een samenwerking en desgewenst daarover een nadere toelichting te vragen.
De transparantieverplichting betreft samenwerkingen op het gebied van sponsoring en dienstverlening, waarbij het jaarlijks betaalde bedrag de € 500 overschrijdt. De financiële relaties worden jaarlijks achteraf gepubliceerd in het Transparantieregister Zorg.
Op grond van de Code, dienen de betrokken financiële relaties schriftelijk te worden vastgelegd. De Gedragsregels openbaarmaking financiële relaties verplichten partijen ertoe ook de transparantieverplichtingen op te nemen in de betrokken overeenkomst. De modellen hiervoor zijn te vinden op de website.